Milliyetin haberine göre, Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Gerçekten kira kontratlarının e-Devlet sistemine aktarılacak olması reform niteliğinde bir uygulama. Biz buna ilişkin ilk örneği Strateji Eylem Planı’nda görmüştük. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz açıklamalarda bulunmuştu. Özellikle kira kontratlarının e-Devlet sistemine aktarılması kayıt dışı ekonomi ile mücadele eylem planı içindeki aşamalarda yer alıyordu. Yeni sistemle gerek kira geliri beyannamesi vermekten kaçınanlar gerekse kira kontratı ve ibrazında yaşanan evrak vb. problemler gibi birçok süreç daha entegre bir şekilde yapılabiliyor olacak.
Planlanan sistemde iki aşama var. Bunlardan bir tanesi ilk fazda devreye girecek ve taşınmaz sahipleri hazırladıkları kontratları kiracının kontrolüne sunabiliyor olacak. Matbu bazlı kira sözleşmeleri olacak ve sözleşmelerde olmazsa olmaz maddeler mal sahibi tarafından e-Devlet üzerinden sisteme girilecek. Kira bedeli, mal sahibinin banka hesap bilgileri, kira artışı konusunda tarafların anlaştığı madde, kira süresi, başlangıç tarihi, depozito bilgileri gibi temel bilgiler kira sözleşmelerine yazılabiliyor olacak.
‘BELGE KİRACININ ONAYINA DÜŞECEK’
Daha sonra kiracının onayına düşen bu belge kiracı tarafından onaylandıktan sonra taraflara zaman damgalı, barkodlu kira sözleşmesi oluşturulmuş olacak.
İKİNCİ AŞAMA EMLAK İŞLETMELERİNİN
İkinci aşamada ise bunun yetki belgesi almış emlak işletmeleri ve yetki verilen kişiler tarafından da hazırlanabilmesi planlanıyor. Emlak işletmeleri e-Devlet'te bu sistemi kullanma noktasında zorluk çeken taşınmaz sahiplerine rehberlik edebilmek adına, kira sözleşmelerinde ayrı ek hususların yazılması ve tarafların uzlaştığı konuların tekrar kontrata ilave edilmesi gibi birçok konu ve başlıkta rehberlik ediyor olabilecek.
‘KONTRAT BARKODLU BELGEYE DÖNÜŞECEK’
Her iki tarafın onayladığı kontratlar barkodlu belgeye dönüşecek. İlgili kurumlar belgeyi görebiliyor olacak, kira kontratlarındaki sahte ve birçok doğru olmayan belge ibrazı ile yapılan iş ve işlemler son bulacak. Bu açıdan çok önemli bir husustur.
FAYDASI NE OLACAK?
Bir faydası da kurumlara ibraz edilmek istendiğinde, abonelik açılırken çok büyük bir emek, zaman kaybı oluşturuyordu, bu sayede belge ibrazının kolaylaştırılacak olması çok anlamlıdır.
‘KİRA DEĞER HARİTASI NETLEŞMİŞ OLACAK’
Kira kontratlarının sistem üzerinden takip ediliyor olması kira bedelli üzerinden gayrimenkul sektörünün durumunu da ortaya koymuş olacak. ‘Yılda kaç daire kiraya veriliyor?’ şeklinde bir veri yok. TÜİK satılan konut sayısını net açıklayabiliyor ancak Türkiye’de kaç taşınma yapılıyor? Kiraya verilen dairelerde değişim oranı ne, kira fiyatları nedir? Bunların hiçbiri ülkemizde takip edilen bir istatistik değil.
Mesela kira ödemeden kaç kişi akrabasının, dostunun evini kullanıyor? Kira gelir vergisi vermekten kaçınan var mı? Yeni sistemle kira değer haritası netleşmiş olacak.